VÉLS3VK05(AV) - Vélstjórn 4

kerfi, kraftar, vélarhlutar, vélarrúm

Einingafjöldi: 5
Þrep: 3
Forkröfur: VÉLS2TK05
Nemendur eiga með hjálp teikninga og upplýsinga að öðlast dýpri þekkingu á uppbyggingu einstakra vélarhluta, hvernig þeir starfa, geta metið ástand þeirra. Í þessum áfanga er fjallað um ræsiloft og ræsiloftskerfi stórra tvígengisvéla einstaka hluti þeirra og öryggisþætti, afgaskerfi, skólp- og sorakerfi, sjókerfi og ferskvatnskerfi til almennra nota. Fyrirkomulag í vélarrúmi og austurskiljur. Fjallað er um legur, þ.m.t. hvítmálmslegur, uppbyggingu og gerð þeirra. Fjallað um krafta í bulluvélum, um sveiflumyndun í vélum og vélakerfum, um eigin tíðni, um gerð og hlutverk dempara og eftirlit með þeim, um byggingu meðalhraðgengra og hraðgengra dísilvéla og ýmis rekstraratriði varðandi svartolíubrennslu og gangtruflanir. Í hinum verklega þætti er áhersla lögð á eftirfarandi: Keyrslu vélarrúms þjálfuð viðbrögð við gangtruflunum (gert í vélarrúmshermi). Skilvindur, viðhald á þeim og rekstur. Þrýstivökvakerfi og vökvagíra svo og eldsneytiskerfi háþrýstivökvakerfi spilkerfi þar sem glussi er nýttur til framdriftar. Mismunandi gerðir glussa-spilkerfa. Kröfur flokkunar félaga til ýmiskonar vélabúnaðar kynntar.

Þekkingarviðmið

Nemandi skal hafa öðlast þekkingu og skilning á:
  • uppbyggingu ræsiloftskerfa og öllum helstu hlutum þess, þar á meðal tveggja þrepa loftþjöppu, ræsilofthylki með öllum lokum og allan annan búnað sem tilheyrir slíku kerfi til gangsetningar á vélum
  • þeim kröfum sem flokkunarfélögin gera til hinna ýmsu kerfa í vélarúmum skipa
  • þeim mismun á stjórnkerfum og öruggum stjórntökum skips sem annarsvegar hafa skipti skrúfu og hinsvegar eru snarvend með fasta skrúfu
  • öllum helstu kerfum vélarúms sem nauðsynleg eru til keyrslu brunavéla, meðhöndlun á olímenguðum austri og búnað til framleiðslu á ferskvatni
  • uppbyggingu stórra tvígengisvéla og eldsneytiskerfum slíkra véla

Leikniviðmið

Nemandi skal hafa öðlast leikni í að:
  • gera stóra skipavél klára fyrir ræsingu, hafa með fullnægjandi hætti uppfyllt alla þætti sem að öryggismálum snúa
  • finna bilanir sem upp geta komið í ræsiloftskerfi vélar og lagfært
  • ræsa ferskvatnseimara og vera fær um að átta sig á hvort eimarinn vinni með þeim hætti sem vera skal
  • ræsa hin ýmsu kerfi í vélarúmi skips svo sem eldsneytis skilvindur, leggja mat á hvort kefin vinni með eðlilegum hætti

Hæfniviðmið

Nemandi skal geta hagnýtt þá almennu þekkingu og leikni sem hann hefur aflað sér til að:
  • útskýra mismunandi loftræsibúnað dísilvéla
  • standa vakt í vélarrúmi og bregðast við þeim aðvörunum sem aðvörunarkerfið gefur til kynna að lagfæra þurfi
  • draga ályktun um ástand búnaðar útfrá mæliaflestrum og sýna frumkvæði sem vélstjóri til lagfæringa ef nauðsynlegt er
  • útskýra fyrirkomulagsteikningar í vélarrúmi og rörateikningar mismunandi kerfa
  • útskýra grunnbyggingu nútíma meðalhraðgengra dísilvéla
  • útskýra ýmis mikilvæg hönnunar og rekstraratriði sem varða brennslu svartolíu í dísilvélum með tilliti til byggingar vélarinnar, skolloftskerfisins, eldsneytis-, kæli- og smurolíukerfisins
Nánari upplýsingar á námskrá.is